Socjologia prawa - nauka społeczna sytuująca się między socjologią a naukami prawnymi. Zajmuje się genezą, funkcjami, i społecznym działaniem zjawisk prawnych. Naukami pokrewnymi są kryminologia, socjotechnika i antropologia prawa. Niekiedy odróżnia się od niej socjologiczną jurysprudencję, czyli naukę prawną sięgającą pomocniczo po wiedzę socjologiczną. Refleksja nad społecznymi korzeniami prawa jest starsza niż socjologia prawa. Bardzo istotne były tu prace Monteskiusza, Hegla, historycznej szkoły prawa (np. Savignego), Karola Marksa, czy antropologów społecznych. W tych ujęciach prawo jest integralną częścią kultury danego społeczeństwa i rozwija się wraz z nią, a ustawodawca nie kształtuje go wedle swej własnej woli (jak jest to u pozytywistów prawnych). Rozwiniętą koncepcje społecznych korzeni prawa znajdujemy u Maxa Webera, który pokazuje w jaki sposób rozwój rozwój zachodnich społeczeństw powiązany był z rosnącą racjonalizacją prawa. Własne koncepcje rozwoju prawa tworzą również Parsons i Luhmann. Dla wielu socjologów prawo jest fenomenem powstającym spontanicznie we wszystkich ludzkich społecznościach. Dla Leona Petrażyckiego prawo pojawia się tam, gdzie istnieją dwustronne zobowiązująco-uprawniające przeżycia prawne. Zgodnie z tym w społeczeństwie może istnieć wiele różnych systemów prawnych, obok systemu prawa oficjalnego. Pojawia się więc problem realnego znaczenia tych systemów prawnych i ich wzajemnych relacji między sobą. Kwestia ta, znana jako problem pluralizmu prawa jest jedną z najgoręcej dyskutowanych we współczesnej socjologii prawa.