Chrystus Frasobliwy, Anielów, 1650, Muzeum Etnograficzne w Krakowie Polska rzeźba ludowa – historycznie najstarsza dziedzina sztuki ludowej rozwijająca się na ziemiach polskich wśród niższych warstw społeczeństwa od końca średniowiecza do połowy XX wieku. Rzeźba jest genetycznie najstarszą dziedziną sztuki ludowej. Zrodziła się w XVI wieku, kiedy artystyczne rzemiosło cechowe zaczęło oddzielać się od rzemiosła wiejskiego (dworskiego i chłopskiego). Pierwszy z tych nurtów dał początek rzeźbie stylowej, drugi – ludowej[1]. Pomimo swej odrębności rzeźba ludowa ulegała wpływom stylów historycznych, głównie gotyku, renesansu i baroku. Figuralna rzeźba religijna – tzw. świątki – występowała we wszystkich krajach o przewadze ludności katolickiej, ale tylko w Polsce miała charakter masowy. Stawianie kapliczek i figur świętych było popierane przez Kościół jako narzędzie szerzenia wiary w dobie kontrreformacji. Okresem najbujniejszego rozkwitu polskiej rzeźby ludowej był wiek XIX. We wszystkich rejonach kraju wystawiano wówczas wiele kapliczek m.in. w podzięce za zniesienie pańszczyzny. Najwięcej zabytków z tego okresu zachowało się na terenach zaboru austriackiego, co wynikało z względnego zacofania cywilizacyjnego wsi, sprzyjającego zachowaniu tradycyjnych form kultury ludowej. Gorsze warunki panowały w Królestwie Kongresowym, gdzie ukazem generała Michaiła Murawjowa zakazano stawiania nowych kapliczek i remontowania starych[a]. Ziemie zaboru pruskiego – Wielkopolska, Śląsk i Pomorze również stwarzały gorsze warunki zachowania ludowego rzeźbiarstwa, co wynikało z silnego rozwoju przemysłu, a przede wszystkim z polityki wynaradawiania, w ramach której świadomie niszczono przydrożne kapliczki i figury.