Oddajemy do rąk Czytelników pierwszy tom publikacji będącej efektem badań nad granicami efektywności prawa. Szczególnie istotnym nurtem rozważań autorów niniejszego tomu jest odpowiedź na pytania: Co to znaczy, że prawo jest efektywne? Czy efektywność prawa może być odnoszona jedynie do efektywności ekonomicznej? Wydaje się, że wiązanie problemu efektywności wyłącznie z amerykańskim realizmem prawniczym oraz ekonomiczną analizą prawa jest zbytnim uproszczeniem i swoistą inwazją ekonomii w sferę prawa. Pozostając jednak przez chwilę w kręgu ekonomicznej analizy prawa, nie sposób nie postawić pytania o problem pomiaru jego ekonomicznej efektywności. Czy użyteczność jest w ogóle mierzalna? Czy istnieje możliwość porównywania międzyosobowego użyteczności? Wielu ekonomistów, w tym laureat Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii F.A. von Hayek, zaprzeczy takim twierdzeniom. Czym więc jest efektywność rozumiana jako kryterium oceny prawa? Łukasz J. Pikuła Hubert Kaczmarczyk