Eseje prezentujace dorobek filozoficzny Aleksandra Hercena, wybitnego humanisty, twórcy "rosyjskiego socjalizmu", nadającego ton znakomitej większości postępowej emigracji rosyjskiej i polskiej znajdującej schronienie w Genewie, Zurichu czy Londynie, chroniącej się przed carskim despotyzmem czy uciekającymi przed kulami pruskich żołdaków tłumiących Komuną Paryską. Koncepcje Hercena, wieloletniego przyjaciela Bakunina inspirującego się jego myślą i jego inspirującego, znalazły trwałe miejsce w panteonie postępowej myśli społecznej. 1. Główne części tomu I: - Dyletantyzm w nauce - Listy o badaniu przyrody - Kaprysy i dumania - Kilka uwag o historycznym rozwoju pojęcia honoru - Z tamtego brzegu - Dedykacja - Wstęp -Przypisy 2. Główne części tomu II: - Rosja - List pewnego Rosjanina do Mazziniego - O rozwoju idei rewolucyjnych w Rosji - Lud rosyjski i socjalizm - Rosja i stary świat - Dualizm to monarchia - List do Mazziniego o współczesnej sytuacji Rosji -Rosja i Polska - Very dangerous - Rosyjscy Niemcy i niemieccy Rosjanie - Zbędni ludzie i żółciowcy - Konstanty Aksakow - Końce i początki - Listy do przeciwnika - Do starego towarzysza - Dziennik (wyjątki) - List o wolności woli

Tom 1 - Z tamtego brzegu, 712 s., 1965 r.

Tom 2 - Rosja i stary świat, 825 s., 1966 r.